สารเคมีมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันและวงกว้างในวงกว้าง อาทิ การใช้สารเคมีในการเกษตร เพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร การผลิตอาหารและยา เพื่อสุขภาพมนุษย์ การใช้สารเคมีในอุตสาหกรรมเพื่อผลิตวัสดุและผลิตภัณฑ์ การใช้สารเคมีในการปฏิบัติงานวิจัยและพัฒนาในหลากหลายด้าน เช่น การพัฒนายาใหม่ การออกแบบวัสดุใหม่ และการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ เป็นต้น

สารเคมีอันตราย คือ สารที่มีความเสี่ยงต่อสุขภาพมนุษย์

สารเคมีอันตราย คือ สารเคมีอันตราย ที่มีความเสี่ยงต่อสุขภาพมนุษย์และสิ่งแวดล้อมเมื่อมีการสัมผัส การดูดซึม หรือการบริโภค การติดต่อกับสารเคมีอันตรายอาจเกิดผลกระทบทันทีหรือเกิดผลในระยะยาว อันตรายอาจเกิดจากคุณสมบัติทางกายภาพ คุณสมบัติทางเคมี หรือทั้งคู่นี้รวมกัน

สารเคมีอันตรายสามารถทำให้เกิดอันตรายทางด้านต่าง ๆ  เช่น อันตรายต่อระบบทางเดินหายใจ เช่น ก๊าซพิษที่สามารถก่อให้เกิดปัญหาทางเดินหายใจ อันตรายต่อระบบทางเดินอาหาร เช่น สารเคมีที่มีความเป็นกรด อันตรายต่อระบบประสาท เช่น สารเคมีที่มีพิษส่งผลทำให้เกิดอาการสำลักของประสาท อันตรายต่อระบบต่อมไร้สายตา เช่น สารเคมีที่มีส่วนประกอบที่เกี่ยวข้องกับการสูญเสียการมองเห็น และอื่น ๆ

สารเคมีที่เป็นอันตรายต่อร่างกาย สารเคมีอันตรายมักถูกจัดประเภทตามระดับความเสี่ยงที่สร้างอันตรายต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม ตัวอย่างเช่น สารเคมีระดับต่ำ (Low Hazard Chemicals) เป็นสารที่มีความเสี่ยงต่ำ และสามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัย สารเคมีระดับสูง (High Hazard Chemicals) เป็นสารที่มีความเสี่ยงสูงและต้องมีการใช้งานที่ระมัดระวังและมีการควบคุมอย่างเข้มงวด เช่น สารเคมีที่เป็นพิษหรือเป็นตัวเร่งการเกิดเป็นโรค

สารเคมีอันตราย ต้องการการจัดการอย่างรอบคอบเพื่อป้องกันอันตรายและลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น การใช้สารเคมีอันตรายควรมีความรับผิดชอบในการเก็บเกี่ยวข้อมูลความปลอดภัย การใช้วัสดุกันเสีย การใช้อุปกรณ์ป้องกันตน และการดำเนินการตามขั้นตอนและคำแนะนำที่เกี่ยวข้อง การศึกษาและการประเมินความเสี่ยงก่อนใช้สารเคมีอันตรายก็เป็นสิ่งสำคัญเพื่อประเมินความเสี่ยงและวางแผนการจัดการให้เหมาะสม

สารเคมีคือ สารที่มีความเกี่ยวข้องกับธาตุและสารประกอบทางเคมีอื่น ๆ โดยมีลักษณะเป็นสารที่มีความเข้มข้นในระดับโมเลกุล สารเคมีมีความหลากหลายในองค์ประกอบและคุณสมบัติ เช่น สารเคมีอาจเป็นสารของธาตุแบบเดี่ยวเช่น ออกซิเจน (O2) หรือสารเคมีที่เป็นสารประกอบของธาตุหลาย ๆ องค์ประกอบเช่น น้ำ (H2O) ซึ่งประกอบไปด้วยธาตุไฮโดรเจนและออกซิเจน

สารเคมีมีบทบาทสำคัญในการสร้างวัสดุที่ใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น ยางสังเคราะห์ พลาสติก ยา สารเคมียางอะคริลิค สารเคมีนำไฟฟ้า สารเคมีในอาหาร สารเคมีในเครื่องสำอาง และอื่น ๆ นอกจากนี้ สารเคมียังมีบทบาทสำคัญในงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ทั้งในด้านยานยนต์ วัสดุก่อสร้าง เครื่องมือการแพทย์ เครื่องมือการวิจัย เครื่องใช้ไฟฟ้า และอื่น ๆ อีกมากมาย

สารเคมีอาจถูกแบ่งออกเป็นหลายหมวดหมู่ เช่น สารอินอร์แอต (inorganic compounds) ที่ประกอบด้วยธาตุไม่มีคาร์บอน เช่น เกลือทะเบียน (NaCl) และสารออร์แกนิก (organic compounds) ที่ประกอบด้วยธาตุคาร์บอน เช่น แอลกอฮอล์ (ethanol) และกรดอะมิโน (amino acids) นอกจากนี้ยังมีหมวดหมู่อื่น ๆ อีกมากมาย เช่น สารพอลิเมอร์ (polymers) สารประกอบอินทรีย์ธรรมชาติ เช่น สารสังเคราะห์ของพืชและสัตว์ และอื่น ๆ

สารเคมีในร่างกายมีอะไรบ้าง ที่มีบทบาทสำคัญ

ในร่างกายมนุษย์มี สารเคมีในร่างกายมีอะไรบ้าง ซึ่งในร่างกายมนุษย์นั้นมีสารเคมีหลากหลายชนิดที่มีบทบาทสำคัญในกระบวนการชีวิต ดังนี้:

1. โปรตีน: เป็นสารเคมีที่ประกอบด้วยอะมิโนเอสิด โปรตีนเป็นส่วนประกอบหลักของเซลล์และเป็นสารก่อตัวในการสร้างเนื้อเยื่อ เช่น อินซูลินและเอ็นไซม์
2. ไขมัน: เป็นสารเคมีที่มีความหนืดมาก ใช้เป็นแหล่งพลังงานสำหรับร่างกาย และมีบทบาทในการกันน้ำหนักและสารพลังงานต่าง ๆ
3. คาร์โบไฮเดรต: เป็นสารเคมีที่มีหน้าที่ในการให้พลังงานให้แก่ร่างกาย มากที่สุดคือกลูโคส ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานสำหรับเซลล์และกล้ามเนื้อ
4. วิตามิน: เป็นสารเคมีที่จำเป็นต่อการเติบโตและพัฒนาของร่างกาย แต่ร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์ได้เอง ต้องได้รับจากอาหาร เช่น วิตามินซีและวิตามินดี
5. ฮอร์โมน: เป็นสารเคมีที่ผลิตโดยเส้นประสาทและต่อม มีบทบาทในการควบคุมกระบวนการในร่างกาย เช่น อินซูลินและเอสเตอรอเจน
6. กรดอะมิโน: เป็นสารเคมีที่ประกอบด้วยอะมิโนเอสิด มีบทบาทในการสร้างเซลล์และเป็นสารก่อตัวในกระบวนการเคมีในร่างกาย เช่น กรดอะมิโนอะซิด
7. ฮีโมโกลบิน: เป็นสารเคมีที่พบในเม็ดเลือดแดง มีหน้าที่ในการพาออกซิเจนจากปอดไปยังเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย
8. เอนไซม์: เป็นสารเคมีที่ทำหน้าที่เป็นตัวเร่งการเกิดปฏิกิริยาเคมีในร่างกาย ทำให้กระบวนการต่าง ๆ เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ

สารเคมีที่อธิบายข้างต้นเป็นเพียงส่วนน้อยของสารเคมีที่พบในร่างกาย มีสารเคมีอื่น ๆ อีกมากมายที่มีบทบาทในการสั่งการและควบคุมกระบวนการทางชีวภาพภายในร่างกายของมนุษย์

สารเคมีมีกี่ประเภท ซึ่งแบ่งตามการใช้งาน

สารเคมีมีกี่ประเภท สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามลักษณะและคุณสมบัติของสารดังนี้

• สารอินอร์แอต (Inorganic Compounds): เป็นสารที่ประกอบด้วยธาตุไม่มีคาร์บอน ตัวอย่างเช่น สารเคมีประกอบธาตุต่าง ๆ เช่น เกลือทะเบียน (NaCl), กำมะถัน (CuSO4), แร่เงิน (Ag), แร่ทองคำ (Au) ฯลฯ
• สารออร์แกนิก (Organic Compounds): เป็นสารที่ประกอบด้วยธาตุคาร์บอน ซึ่งมักเป็นสารประกอบของธาตุคาร์บอนกับธาตุอื่น ๆ ตัวอย่างเช่น แอลกอฮอล์ (ethanol), กรดอะมิโน (amino acids), โปรตีน (proteins), กากน้ำตาล (cellulose), สารสังเคราะห์ของพืชและสัตว์
• สารพอลิเมอร์ (Polymers): เป็นสารที่มีโครงสร้างที่ประกอบด้วยหน่วยซ้ำซ้อนกัน ซึ่งสามารถรวมเข้าด้วยกันเป็นโครงสร้างใหญ่ ๆ ตัวอย่างเช่น พอลิเมอร์พลาสติก เช่น โพลิเอทิลีน (polyethylene), โพลีเมอร์เปปไทด์ (polypropylene) และโพลิเมอร์อื่น ๆ
• สารประกอบอินทรีย์ธรรมชาติ: เป็นสารที่มาจากแหล่งธรรมชาติ เช่น สารสกัดจากพืช สารสกัดจากสัตว์ ฯลฯ ตัวอย่างเช่น น้ำมันมะกอก, สารสกัดจากเครื่องบิน, สารสกัดจากพืชสมุนไพร
• สารเคมีอินทรีย์เทียม: เป็นสารที่ผลิตขึ้นโดยกระบวนการเคมี และไม่พบในธรรมชาติ ตัวอย่างเช่น ยาสูบ, ยาเส้นใยไฟเบอร์กลาส, ยาสีผม

อีกนัยหนึ่ง สารเคมียังสามารถแบ่งตามการใช้งานและอุตสาหกรรมได้ เช่น สารเคมีในอุตสาหกรรมเกษตร, สารเคมีในอุตสาหกรรมยาและเภสัชกรรม, สารเคมีในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์, สารเคมีในอุตสาหกรรมพลาสติก ฯลฯ

สารเคมีอันตราย 9 ประเภท ที่พบได้บ่อย

สารเคมีอันตราย 9 ประเภท ที่พบได้บ่อย ดังนี้

1. สารเคมีเรียกความร้อน: เป็นสารที่มีความสามารถในการเก็บความร้อนและถ่ายเทความร้อนได้อย่างรวดเร็ว อาจก่อให้เกิดการเผาผลาญหรือการไหม้ได้ เช่น ก๊าซไฮโดรเจน, ก๊าซโซเดียม
2. สารเคมีเป็นพิษ: เป็นสารที่มีความพิษต่อมนุษย์และสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ อาจก่อให้เกิดอันตรายทันทีหรือเกิดผลในระยะยาว เช่น ปิโตรเลียม, สารเคมีเพิ่มปริมาณกรดในร่างกาย
3. สารเคมีเป็นเผาผลาญ: เป็นสารที่สามารถเผาผลาญสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว อาจก่อให้เกิดไฟไหม้หรือระเบิดได้ เช่น เชื้อเพลิง, สารเคมีที่เกี่ยวข้องกับการเกิดไฟไหม้
4. สารเคมีเป็นสารเร่งการเกิดเป็นโรค: เป็นสารที่สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคหรือทำให้โรคเกิดขึ้นได้ เช่น สารเคมีที่เกี่ยวข้องกับการเกิดมะเร็ง, สารเคมีที่มีผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน
5. สารเคมีเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรค: เป็นสารที่ใช้ในการป้องกันและควบคุมโรค อาจเป็นสารฆ่าเชื้อโรคหรือสารที่ใช้ในกระบวนการทำความสะอาด เช่น สารฆ่าเชื้อ, สารฆ่าเชื้อโรคในสถานที่สาธารณะ
6. สารเคมีเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมแมลง: เป็นสารที่ใช้ในการป้องกันและควบคุมการระบาดของแมลง สามารถเป็นอันตรายต่อแมลงหรือสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ได้ เช่น สารฆ่าแมลง, สารกำจัดปลวก
7. สารเคมีที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสภาพ: เป็นสารที่มีความสามารถในการเปลี่ยนแปลงสภาพของสิ่งแวดล้อม อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ทางเคมี หรือทางชีวภาพ เช่น สารที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนสี, สารที่ทำให้เกิดการเจริญเติบโตเร็ว
8. สารเคมีเป็นประกอบของมลพิษ: เป็นสารที่เป็นส่วนประกอบของมลพิษ ซึ่งอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสิ่งมีชีวิต เช่น สารเคมีที่มีผลกระทบต่อชีวิตทางน้ำ, สารเคมีที่ทำให้เกิดการสะสมในสิ่งมีชีวิต
9. สารเคมีเป็นตัวเร่งการเกิดการเปลี่ยนแปลงทางสภาพ: เป็นสารที่สามารถกระตุ้นหรือเร่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสภาพของสิ่งต่าง ๆ ได้ เช่น สารเคมีที่ใช้ในกระบวนการเร่งเกิดปฏิกิริยาทางเคมี, สารเคมีที่กระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนสภาพทางกายภาพ

อย่างไรก็ตาม ควรใช้สารเคมีอันตรายอย่างระมัดระวังและปฏิบัติตามคำแนะนำและมาตรการความปลอดภัยที่เหมาะสม เพื่อป้องกันอันตรายและสิ่งเสียหายที่อาจเกิดขึ้นได้ ในกรณีที่มีความเร่งด่วนหรือไม่แน่ใจ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อขอคำแนะนำเพิ่มเติม

สารเคมีในโรงงานอุตสาหกรรม ขึ้นอยู่กับประเภทของโรงงานและกิจกรรม

สารเคมีในโรงงานอุตสาหกรรม มีหลากหลายชนิด และขึ้นอยู่กับประเภทของโรงงานและกิจกรรมที่เกิดขึ้นในโรงงานนั้น ๆ อาจมีสารเคมีที่ใช้เป็นวัตถุดิบในกระบวนการผลิตหรือสารเคมีที่เกิดขึ้นในกระบวนการผลิต สารเคมีอันตรายในโรงงาน มีอะไรบ้าง เช่น สารเคมีที่ใช้ในอุตสาหกรรมเคมี เช่น กรด, โลหะเคมี หรือสารเคมีที่ใช้ในการล้างหรือทำความสะอาด เช่น สารเคมีทำความสะอาด, สารเคมีล้าง นอกจากนี้ยังมีสารเคมีอื่น ๆ เช่น สารกำจัดศัตรูพืช, สารกำจัดสิ่งมีชีวิตทางน้ำ, สารเคมีในอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น

การจัดการ สารเคมีในโรงงานอุตสาหกรรม เป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากสารเคมีบางชนิดอาจมีความอันตรายต่อคนและสิ่งแวดล้อม ดังนั้น โรงงานจำเป็นต้องปฏิบัติตามมาตรฐานและกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องในการจัดการสารเคมี เพื่อให้มีการใช้สารเคมีอย่างปลอดภัย อาทิเช่นการเก็บเกี่ยวและจัดเก็บสารเคมีให้ถูกต้อง การใช้งานสารเคมีที่เหมาะสม การใส่ป้ายเตือนและข้อมูลความเสี่ยง เป็นต้น

สารเคมีเป็นส่วนสำคัญของชีวิตประจำวันและอุตสาหกรรม สารเคมีมีหลากหลายประเภทและมีการใช้งานที่หลากหลาย การใช้สารเคมีให้มีความระมัดระวัง ควรปฏิบัติตามมาตรฐานและกฎระเบียบ เพื่อให้มีการใช้สารเคมีอย่างปลอดภัย และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพมนุษย์ให้มากที่สุด

สามารถอัพเดตเรื่องราววิทยาศาสตร์อื่นๆที่น่าสนใจได้เพิ่มเติม

การสำรวจทางวิทยาศาสตร์ นำไปสู่ความรู้และคำตอบ

โครงสร้างธาตุ การเชื่อมต่อของอะตอมภายในธาตุ

โครงสร้างอะตอม สภาวะที่มีความเสถียรภาพ

ความหลากหลายทางชีวภาพ ความหลากหลายของระบบนิเวศ

สามารถอัพเดตข่าวสารเรื่องราวต่างๆได้ที่ arthurcox.net